ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ဒီကေန႔ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၉ ရက္ေန႔မွာ အသက္ ၆၆ ႏွစ္ ျပည့္ပါတယ္။ ႏွစ္စုံက်တာကေတာ့ ထူးျခားတာေပါ့။ ၿဗိတိန္မွာဆိုရင္ အခု ပင္စင္ယူတဲ့ အသက္က ေယာက်္ား/မိန္းမ ၆၅ ႏွစ္ ျဖစ္သြားၿပီ (၆၆ ႏွစ္ကို တုိးဖို႔ လုပ္ေနပါတယ္) ဆိုေတာ့ ယူေကမွာလည္း ေနဖူးတဲ့ ေဒၚစု တေယာက္ ပင္စင္ယူမယ္ဆိုရင္ ယူလို႔ ရတဲ့ အသက္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ မယူႏိုင္ေသးဘူး၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး၊ လူ႔အခြင့္အေရးအတြက္ တိုက္ပြဲ၀င္ေနရတုန္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ ေတာနယ္ဘက္မွာ အသက္ ၄၀ ေလာက္ကို အဖြားႀကီး၊ အမယ္ႀကီးလို႔ ေခၚတဲ့ တေခတ္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ကိုနီလိုေခတ္ေလာက္ကေပါ့၊ အဲဒီအသက္နဲ႔ တြက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဒၚစုဟာ အေတာ္ အသက္ႀကီးေနပါၿပီ။ နားနားေနေန ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ေနရမယ့္ အရြယ္ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးႀကီးေတြ သားသမီးေတြ အေထာက္အပံ့ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔ ျပည့္ျပည့္စုံစုံ ခ်မ္းခ်မ္းသာသာ ေနေနတာေတြ ေတြ႕ေနျမင္ေနရေတာ့ ေဒၚစုကို ပိုလို႔ေတာင္ ေနေစခ်င္ပါေသးတယ္။
ဒါေပမဲ့ ေဒၚစုမွာ မေနႏိုင္အားဘူး၊ ျပည္သူေတြရဲ႕ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္၊ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အားထားရာ၊ တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ ယုံၾကည္ကိုးစားရာ ျဖစ္ေလေတာ့ သူတေယာက္တည္း မားမားမတ္မတ္ ေရွ႕ကထြက္ ရပ္ေနရတယ္။ သူ႔ကို ခဏ ဖယ္ၾကည့္လိုက္လည္း ေဒၚစုေလာက္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္မယ့္သူေတာ့ မျမင္မိပါဘူး။
တကယ္ေတာ့ အခုလက္ရွိ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာလည္း ၁၉၄၅ ခုႏွစ္ဖြား (source: wikipedia) ျဖစ္ေလေတာ့ ေဒၚစုနဲ႔ အသက္တူ ၆၆ ႏွစ္ပါပဲ။ သမၼတက ဧၿပီ ၂၀ ေမြးတာဆိုေတာ့ ႏွစ္လပဲ အသက္ႀကီးပါတယ္။ တေယာက္က သမၼတျဖစ္ေနၿပီး တေယာက္က အတိုက္အခံေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ေနရတယ္။ ဒီဘက္ အေနာက္ႏိုင္ငံက ၿဗိတိန္တို႔၊ အေမရိကတို႔က အသက္ငယ္ငယ္ ထက္ထက္ျမက္ျမက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ ယွဥ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာေခါင္းေဆာင္ေတြက မ်ဳိးဆက္တဆက္ေလာက္ အသက္ႀကီးတဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ ျဖစ္ေနပါၿပီ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ၿပီးခဲဲ့တဲ့ ခုနစ္လက အက်ယ္ခ်ဳပ္ကေန လြတ္ေျမာက္လာေတာ့ ကမၻာ့ပါ၀ါအာဏာအႀကီးဆုံး သမၼတျဖစ္တဲ့ အေမရိကန္သမၼတ အုိဘားမားက ေဒၚစုဟာ သူ႔ရဲ႕ သူရဲေကာင္းတေယာက္ျဖစ္ၿပီး ကမၻာနဲ႔ျမန္မာျပည္က လူ႔အခြင့္အေရး လႈပ္ရွားမႈေတြအတြက္ တြန္းအားေပးတဲ့ အဓိက အင္အားႀကီး ျဖစ္တယ္လို႔ ထုတ္ေဖာ္ ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္က အရင္ စစ္အစိုးရ အဆက္ဆက္ ေခါင္းေဆာင္ေတြကိုေရာ လက္ရွိသမၼတကိုပါ ဘယ္ အေမရိကန္ သမၼတကမွ သူတို႔ရဲ႕ သူရဲေကာင္းပါလို႔ မေျပာတဲ့အျပင္ အၿမဲလိုလုိ ျပစ္တင္ ေျပာၾကားခဲ့တာကိုပဲ ၾကားခဲ့ရပါတယ္။ ဒါဆို ေဒၚစုဟာ ဘယ္လိုလူမ်ဳိးလဲ…။
အေမကို ခ်စ္တဲ့ သားလိမၼာတေယာက္လို႔ ခံယူထားတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း တခြန္းပဲ ေျပာရမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေဒၚစုဟာ အေမ့ထက္ေတာ္တဲ့ အမ်ဳိးသမီးႀကီးပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္က ကၽြန္ေတာ့္အေမဟာ အင္မတန္ေတာ္တဲ့ ထက္တဲ့ တျခား ဘယ္သူနဲ႔မွ မႏိႈင္းသာတဲ့ အမ်ဳိးသမီးတေယာက္လို႔ တေလွ်ာက္လုံး သတ္မွတ္ထားခဲ့ေပမယ့္ ေဒၚစုနဲ႔ ယွဥ္လိုက္ရင္ေတာ့ ေဒၚစုက အဆမ်ားစြာ သာလြန္ထက္ျမက္ေနတာကိုေတာ့ ၀န္ခံရမွာပါပဲ။
ေနာက္တခုကလည္း အေမဟာ ၁၉၅၀ ဖြားျဖစ္ၿပီး ေဒၚစုေအာက္ ငါးႏွစ္ေလာက္ ငယ္ပါတယ္၊ ဒါ့အျပင္ ေရွ႕ေနအလုပ္ကလည္း မလုပ္သေလာက္ နားေနၿပီး ဘုရား၊ တရားဘက္ အခ်ိန္ပိုေပးလို႔ သားနဲ႔ သမီးနဲ႔ ေျမးနဲ႔ ဘ၀ရဲ႕ က်န္တဲ့ လက္က်န္ အခ်ိန္ေတြကို တတ္အားသေလာက္ တန္ဖိုးရွိစြာနဲ႔ အသုံးခ်ေနခ်ိန္မွာ ေဒၚစုကေတာ့ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ တိုးတက္ရဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ျပည့္ အာရုံသြင္းလို႔ ႀကိဳးပမ္းလုပ္ကိုင္ေနရပါတယ္။
တတိုင္းျပည္လုံး၊ ျပည္သူအားလုံးအတြက္ ေဒၚစုဟာ သူ႔ဘ၀ကို ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားရပါတယ္။ အားလုံးရဲ႕ ခ်စ္ခင္မႈ၊ ေလးစားမႈ၊ တန္ဖိုးထားမႈ၊ ယုံၾကည္မႈေတြကို ရရွိထားသူဟာ ဒီလူေတြရဲ႕ ကိုးစားမႈေတြအတြက္ အျပည့္အ၀ မဟုတ္ေသးေတာင္ သူ ႏိုင္သေလာက္ ျဖည့္စြမ္းေပးေနတာ ဘယ္ေလာက္ ပင္ပန္းေနမလဲဆိုတာကို တေန႔ ၁၀ နာရီေလာက္ အလုပ္လုုပ္ရတာကိုပဲ အေတာ္ ပင္ပန္းလွၿပီလို႔ ထင္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္ပါတယ္။
ေဒၚစုကို ေထာက္ခံအားေပး ခ်စ္ခင္သူက အမ်ားစု ဆိုေပမယ့္ သူ႔ကို အမနာပ ေျပာမယ့္သူ၊ မႀကိဳက္မယ့္သူေတြလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလုံး ရိုေသ ေလးစား ကိုးကြယ္ၾကတဲ့ ဗုဒၶျမတ္စြာေတာင္မွ ဘုရားျဖစ္ၿပီးကာမွ လုပ္ႀကံခံရတာ၊ အမနာပ ေျပာဆို စြပ္စြဲတာ အမ်ဳိးမ်ဳိး ခံခဲ့ရေသးတာ၊ ပုထုဇဥ္ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ေဒၚစုလည္း အနည္းနဲ႔ အမ်ားေတာ့ လုပ္ႀကံဖို႔ ႀကိဳးစားတဲ့သူ၊ အပုပ္ခ် ေျပာဆိုသူေတြ ရွိခဲ့တာ၊ ရွိေနမွာ မဆန္းပါဘူး။
အထူးသျဖင့္ အရည္အခ်င္းေရာ (လုပ္ယူလို႔ရ) ျပည္သူရဲ႕ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ခ်စ္ခင္မႈ (လုပ္ယူဖို႔မရ) ပါ စသျဖင့္ အဘက္ဘက္က ဘယ္လိုမွ မယွဥ္ႏိုင္တဲ့အခါ ဒါမ်ဳိးေတြ ျဖစ္တာ မထူးဆန္းဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ ယုံၾကည္ပါတယ္။ ေဒၚစုကို ေထာက္ခံတဲ့ အထဲမွာ ေတာေနျပည္သူခ်ည္းသက္သက္ မဟုတ္ပါဘူး၊ တကယ့္ကို ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏိုင္တဲ့ အသိပညာ၊ အတတ္ပညာနဲ႔ ျပည့္စုံသူေတြ အမ်ားႀကီးပါတယ္ ဆိုတာကို အထူးအေထြ ေျပာေနစရာ မလိုပါဘူး။
တခါက ေဒၚစုရဲ႕ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ (ကြယ္လြန္)က လာလို႔မရလို႔ လွမ္းပို႔ေပးတဲ့ အတြင္းခံက အစ၊ ေခ်ာကလက္အဆုံး စာရင္းအတိအက်နဲ႔ သတင္းစာထဲ ေဖာ္ျပလို႔ သတင္းမဟုတ္တဲ့ အတင္းေတြ ေရးထည့္တာကို ခ်ာတိတ္တေယာက္ျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႔ အေတာ္ စိတ္ပ်က္ခဲ့ဖူးပါတယ္။ ျမန္မာျပည္မွာ မိန္းမတေယာက္ကို ေသနတ္ေတြ ခါးၾကားထိုးထားတဲ့ ေယာက်္ားႀကီးေတြက ေၾကာက္ေနရတာေတာ့ အင္မတန္မွ ရွက္ဖို႔ ေကာင္းပါတယ္လို႔ပဲ ေတြးခဲ့ဖူးပါတယ္။
အဲဒီေယာက်္ားႀကီးေတြနဲ႔ သူတုိ႔ကို ေထာက္ခံသူေတြကပဲ ေျပာၾကတာက ေဒၚစုဟာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းရဲ႕ သမီးမို႔လို႔ ဒီလုိေနရာ ရတာပါလို႔ ေျပာၾကပါေသးတယ္။ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္၊ တိုင္းျပည္တည္ေထာင္သူေတြရဲ႕ သားသမီးတိုင္း ဒီလိုေနရာ မရၾကပါဘူး။ ရတယ္ဆိုရင္လည္း ဘာမွ ကန္႔ကြက္စရာ မရွိပါဘူး။ အေဖက ေကာင္းတာမြန္တာေတြ လုပ္ခဲ့လို႔ သူ႔သား/သမီးကလည္း တိုင္းျပည္အတြက္ ေကာင္းတာမြန္တာေတြ လုပ္မွာပဲလို႔ တိုင္းျပည္နဲ႔ ျပည္သူေတြက ကိုးစား ယုံၾကည္လို႔ ေနရာရတာ ျဖစ္ပါတယ္။
စင္ကာပူမွာ၊ အင္ဒိုနီးရွားမွာ၊ ဖိလစ္ပိုင္မွာ၊ အိႏၵိယမွာ၊ ထိုင္းမွာ ဒီလိုပဲ ေနရာရၾကတာပါပဲ။ ဒါေပမဲ့ သူတုိ႔ကိုယ္၌ကလည္း ရိုးသားတာ၊ ထက္ျမက္တာ၊ ေလ့က်င့္ထားတာ စသျဖင့္ တခုခုေၾကာင့္သာ ေနရာ ရလာတာပါ။ ဒီလို တိုင္းျပည္အတြက္ တကယ္ ႀကိဳးႀကိဳးစားစား ရိုးရိုးသားသား လုပ္ကိုင္ေဆာင္ရြက္မွာကို ဘယ္ျပည္သူကမွ မႀကိဳက္ဘဲ ေနမွာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းနဲ႔ေခတ္ၿပိဳင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားတဲ့ ႏိုင္ငံေရးသမားႀကီးေတြ၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္ေတြ အမ်ားႀကီးလည္း ရွိပါတယ္။ သူတို႔ေတြရဲ႕ သားသမီးေတြက်ေတာ့ ေဒၚစုလို ဘာေၾကာင့္ ျပည္သူေတြက အူလိႈက္သည္းလိႈက္ မခ်စ္တာပါလဲလို႔ ေမးစရာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီအေျဖက ဒီေန႔ ေဒၚစု ဘာေၾကာင့္ ဒီေနရာ ရေနသလဲဆုိတဲ့ ကိစၥကို အမ်ားႀကီး အေထာက္အပံ့ ျဖစ္ေစမွာပဲလို႔ ယူဆပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းက တိုင္းျပည္အတြက္ ႀကိဳးပမ္းေဆာင္ရြက္ရင္း ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္နဲ႔ မသမာသူေတြေၾကာင့္ က်ဆုံးသြားတယ္။ ေဒၚစုဟာ အသက္ ႏွစ္ႏွစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ အဖမဲ့ဘ၀နဲ႔ မိခင္ရဲ႕ အုပ္ထိန္းမႈနဲ႔ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ပ်ဳိးေထာင္ ႀကိဳးစား သင္ယူလာခဲ့တဲ့ ကိုယ့္ဒူးကုိယ္ခၽြန္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတဦး ျဖစ္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ ထင္တယ္။ လက္ရွိ တိုင္းျပည္က အစိုးရအႀကီးအကဲေတြရဲ႕ သားသမီးတခ်ဳိ႕ မိဘေတြရဲ႕ အရွိန္အ၀ါနဲ႔ ထင္သလို လုပ္ေနစားေန ခ်မ္းသာေနသလိုမ်ဳိး ေဒၚစုမွာ မျဖတ္သန္းခဲ့ရပါဘူး။
ႏိုင္ငံတကာသတင္းေတြမွာ သူမ်ားတိုင္းျပည္က ေခါင္းေဆာင္ေတြ အားႀကိဳးမာန္တက္နဲ႔ ေျပာဟယ္ဆိုဟယ္ လုပ္ဟယ္ကိုင္ဟယ္ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္တိုင္းျပည္က ေခါင္းေဆာင္ကိုလည္း အဲဒီလို ျဖစ္ေစခ်င္တာပါပဲ။ အဲဒီလိုေခါင္းေဆာင္မ်ိဳးလည္း ရွိေနပါရက္လို႔… အၿမဲတမ္း စဥ္းစားမိတိုင္းလည္း အလိုမက်မႈေတြ ျဖစ္ရပါတယ္။
ျမန္မာလူငယ္၊ လူလတ္ေတြဟာ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ တိုးတက္ဖို႔၊ မိသားစုျပည့္စုံဖို႔၊ တုိင္းျပည္ခ်မ္းသာဖို႔ တဖက္တလမ္းကေန စြမ္းအားရွိသေလာက္ ရုန္းကန္ ႀကိဳးစားေနရမယ့္အစား တခုခုကို အၿမဲလိုလို စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနရၿပီး မေျပာရဲမဆိုရဲ၊ ကိုယ့္အခြင့္အေရး ကိုယ္မေတာင္းဆုိရဲတဲ့ ဘ၀ေတြမွာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနေနရေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ၀မ္းနည္းမိတာ အမွန္ပါပဲ။
အထူးသျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ထက္ အဆမ်ားစြာ ပညာေတြ၊ အေတြ႕အႀကဳံေတြ ကုံလုံျပည့္၀ေနသူေတြေတာင္ မင္းလိုလိုက္ မင္းႀကိဳက္ခစား ေနရသလို ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ပုံစံေတြနဲ႔ ေနထိုင္ေနၾကရေတာ့ အဲဒီ ကုန္ဆုံးသြားတဲ့ အခ်ိန္ေတြ၊ ပညာေတြအတြက္ အလြန္ပဲ ႏွေမ်ာလွပါတယ္။ ဒါေတြဟာ ဘယ္လိုမွ အစားထိုး ျပန္ရဖို႔ မလြယ္ေတာ့ပါဘူး။
တိုင္းျပည္မွာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ တိုးတက္ရဖို႔ဆိုတာ ေနရာတကာ တပ္ပုံစံ အမိန္႔နဲ႔ ေလ့က်င့္ယူလို႔ ရတာ မဟုတ္ပါဘူး။ တိုင္းျပည္ ၿငိမ္းခ်မ္းဖို႔ ဆိုတာလည္း တိုင္းျပည္ဘ႑ာေတြ နင္းကန္သုံးေနတဲ့ စစ္တပ္ရွိမွ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီလို အခြင့္အေရးေတြ ရဖို႔ဆိုတာ တိုင္းျပည္ကို လူမွန္ေနရာမွန္ အုပ္ခ်ဳပ္တဲ့၊ အားလုံးအတြက္ သင့္ေတာ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြကို လိုက္နာဖို႔ ျပည္သူေတြ (အုပ္ခ်ဳပ္ခံေတြ) ကို စည္းရုံးႏိုင္မယ့္ အစြမ္းအစရွိတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိးေတြ ရွိဖို႔ပဲ လိုတယ္လုိ႔ ကၽြန္ေတာ္ ယုံၾကည္ပါတယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ အမ်ဳိးသမီးအခြင့္အေရး(က်ား/မ တန္းတူ အခြင့္အေရး) အျပည့္အ၀ ရွိတယ္ဆိုရင္ သူတို႔ကို အ၀တ္အစား စိတ္ႀကိဳက္၀တ္ခြင့္ျပဳရုံ၊ မိန္းမစကားကို နားေထာင္တဲ့ အမ်ဳိးသား (ေယာက်္ား) ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ဥပမာေပးရုံႏွင့္ မလုံေလာက္ပါဘူး။ အဲဒီ အမ်ဳိးသမီးမွာ ႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္ ျဖစ္ထိုက္တဲ့ အရည္အခ်င္း ရွိေနတယ္ဆိုရင္ အခြင့္အေရးေပးႏိုင္တဲ့ တကယ့္ေယာက်္ားတို႔ စိတ္ေနသေဘာထားမ်ဳိး ရွိရမယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ နားလည္ပါတယ္။
ကဲ… ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္မီ စံျပဳထိုက္တဲ့ တန္း၀င္ေခါင္းေဆာင္မ်ဳိး ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးတေယာက္ကို ေရြးထုတ္ပါလို႔ဆိုရင္… ေျပာၾကည့္ၾကပါဦး။
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ တေယာက္ပဲ ျမင္ပါတယ္။
ကၽြန္ေတာ့္ အေမထက္ေတာ္တဲ့ ထက္ျမက္တဲ့ စည္းရုံးေရးစြမ္းရည္ျပည့္၀တဲ့ လူထုရဲ႕ လိႈက္လိႈက္လွဲလွဲ ခ်စ္ခင္မႈကို ရထားတဲ့ ဒီကေန႔ အသက္ ၆၆ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီျဖစ္တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ပါပဲ။ ႏွစ္ေယာက္မရွိႏိုင္တဲ့သူပါ။
၂၀၁၁ ခုႏွစ္၊ ဇြန္လ ၁၉ ရက္။